05.01.2009 · Fiskivinnu- og samferðslumálaráðið

Kunning um verkætlanir játtaðar av fiskivinnuroyndum 2009

Fiskivinnuroyndir hevur sum stevnu at fremja royndir og kanningar – bæði praktiskar, vinnuligar og vísindaligar, ið menna og økja um framleidni í føroyskari fiskivinnu við atliti at lívfrøðiligari, búskaparligari og samfelagsligari burðardyggari gagnnýtslu av havtilfanginum.

Í Programminum fyri 2009-2012 eru 3 raðfest øki, sum serligur dent­ur verður lagdur á (sí viðfest program og lýsing 2009):
 

1. Burðardyggur fiskiskapur.

    Hetta kunnu vera praktiskar royndir ella vísindarligar kanningar.

2. Royndarveiða og virðisøking av fiski.

    Hetta kunnu vera praktiskar royndir ella vísindaligar kanningar.

3. Búskaparlig og samfelagslig menning av fiskivinnuni.

    Hetta kunnu vera fyrisitingarligar, fíggjarligar, hagfrøðiligar, samfelagsligar ella búskaparligar kanningar ella greiningar, sum leggja afturat okkara vitan um fiski­vinnuna, og harvið menna grundarlagið undir vinnuligum politiskum avgerðum

 
 
Játtanir fyri 2009:
 
Fiskimálaráðið hevur gjørt av at játta pening til 11 nýggjar verkætlanir av játtanini til Fiskivinnuroyndir 2009.
Harumframt er framhaldandi játtan latin 7 verkætlanum, sum byrjaðu í 2007 og 2008, sí fylgiskjal 1.
Tilsamans fáa 18 verkætlanir játtaðan stuðul íalt 7.189 kkr. harav 5.001 kkr. fyri 2009.
 
19 nýggjar og 7 framhaldandi verkætlanir ella tilsamans 26 verkætlanir søktu upp­runaliga um tilsamans 10,6 mió. kr. Tá ymiskar neyðugar tillagingar vórðu gjørdar, var hendan upphæddin komin niður á 9,0 mió. kr., harav 8,25 mió. kr. vóru fyri 2009. Færri umsóknir vóru í 2009 (26) enn í 2008 (32+1), men positivt var, at fíggjarstyrk­urin, sum verkætlanirnar søktu frá FVR í 2009, var undir helvtina av samlaða kostnað­inum (34%). Hetta er eitt sindur minni enn fyri 2008 (42-43%) og væl minni enn fyri 2007, tá reiðiliga stórur partur varð søktur frá FVR(2/3). Talan er um størri eginfígg­ing, sjálvan um reiðan pening, men heldur ofta “kapitaliseringar” av eginavriki.
 
Umsóknirnar hava verið viðgjørdar eftir sama leisti sum undanfarin ár, og eru mann­a­gongdirnar fyri viðgerðini lýstar á heimasíðuni www.fvg.fo.
 
Seinnu árini hevur dentur verið lagdur á at fáa vinnufyritøkur at luttaka meira í verk­ætlanum, og er hetta eydnast væl fyri 2009. Serligur dentur í ár var lagdur á at fáa verkætlanir innan ásettu 3 høvuðsøkini[1]kundu hava orkusparing við sær. Kortini fingu bert tey tvey fyrru raðfestu økini játtaðan stuðul fyri 2009. og at fáa verk­ætl­anir innan hesu økini, sum
Í ár hava vinnufyritøkur fingið 63% (40% í fjør) av játtanini, meðan almennir stovnar[2] hava einans fingið 3% (26% í fjør). Hetta uppbýtið av givnum játtanum í 1)Vinnu­fyritøkur 2)Almennir stovnar, 3) Granskingarkjarnur og 4) PhD og PostDoc hevuir verið nýtt í nøkur ár:
 
Granskingarkjarnurnar, sum Fiskimálaráðið setti á stovn fyri góðum 5 árum síðani, hava fingið 22% av játtanini (móti 9 % í fjør). Granskingarkjarnan fyri Biotøkni hevur síðani 1. aug. 2008 húsast á Náttúruvísindadeildini, hinar báðar húsast á Fiskirann­sókn­ar­­stovuni.
Játtanin til PhD verkætlanir[3] er minkað frá 25% í fjør til 12% í ár.
 
Bert ein vinnugranskaraverkætlan verður stuðlað í 2009. Ynskiligt er, at vinnan nýtir hendan møguleika at “slúsa” granskarar inn í virkini (FVR endurrindar 50% av kostn­aðinum, tó hægst 300.000 kr. árliga í upp til 3 ár).
 


 
Fylgiskjal 1: Verkætlanir 2009
 
 

Id.
Navn
 
Játtað 2009
 
Framhaldandi verkætlanir
 
1.669.858
200700669
Snurriváð
V
219.000
200700681
Gagnnýtsla av innvølum
V
245.000
200700676
Sandeel on the Faroe Shelf
PhD
335.858
200600034
Stórmeskað flótitrol -(PhD-verkætlan)
PhD
45.000
200700684
Veiðudagbók
V
400.000
200700674
PBP - Fra peptoner til Bioaktive Peptider
V
225.000
200700685
Góðskuoptimering trolfiskur
PhD
200.000
 
Nýggjar verkætlanir
 
3.331.351
200800601
Udvikle en bløgge- og rensemaskine
V
          300.000
200800604
Oilwind Auto-line
V
          300.000
200800605
Oilwind El-snella
V
          260.000
200800606
Undirsjóvar kameraútgerð
V
          350.000
200800610
Trolsegl
A
          140.250
200800617
Orkusparing trolútgerð (FørRock)
V
          363.601
200800608
Rúsir
G
          160.000
200800591
Rognatøka
G
          100.000
200800592
Surimi Royndir
G
          357.500
200800596
Saltfiskur og menning
V
          500.000
200800597
Proof-of-concept study
G
          500.000
 
Styttingar:
V: Vinnuverkætlanir
Phd: PhD-verkætlanir.
G: Granskingarkjarnurnar (biotøkni, framleiðslutøkni og reiðsskapstøkni)
A: Almennar verkætlanir
 
 

Býtið í kr.
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Vinnufyritøkur
 2.045.005
 2.424.500
 2.185.100
 1.975.000
 1.975.000
 3.162.601
PhD
 
   378.000
   800.000
 1.139.000
 1.242.270
   580.858
Granskingarkjarnurnar
   481.250
   450.000
   641.000
   150.000
   460.000
 1.117.500
Almennir stovnar (íroknað PostDoc)
 2.453.750
 1.772.000
 1.377.000
 1.737.768
 1.321.768
   140.250
 
 4.980.005
 5.024.500
 5.003.100
 5.001.768
 4.999.038
 5.001.209
 
 

Býtið í procentum
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Vinnufyritøkur
41
48
44
39
40
63
PhD
0
8
16
23
25
12
Granskingarkjarnurnar
10
9
13
3
9
22
Almennir stovnar (íroknað PostDoc)
49
35
28
35
26
3
 
100
100
100
100
100
100
 
 
 
 
 
Programm 2009-2012
 
 
 
 
Stevna
Stevnan fyri fiskivinnuroyndir er at fremja royndir og kanningar – bæði praktiskar, vinnuligar og vísindaligar, ið menna og økja um framleidni í føroyskari fiskivinnu við atliti at lívfrøðiligari, búskaparligari og samfelagsligari burðardyggari gagnnýtslu av havtilfanginum.
 
 
Raðfest øki

Burðardyggur fiskiskapur
Hetta kunnu vera praktiskar royndir ella vísindarligar kanningar, t.d.:
  • at menna tøkni, ið fer varliga við umhvørvinum og minkar um orkunýtsluna pr. kg ráfisk
  • at menna vitanina um fiskalívfrøðina
  • at menna skipanir fyri máting av fiskiveiðiorku
 

Royndarveiða og virðisøking av fiski
Hetta kunnu vera praktiskar royndir ella vísindarligar kanningar, t.d.:
  • royndarveiða eftir fiskasløgum, sum ikki verða gagnnýtt sum er
  • at fáa størri part av tilfeinginum til matna og finna marknaðir
  • at lýsa og loysa praktiskar trupulleikar at fáa alla veiðu til høldar
  • at gera lívtøkni[4] til sjálvsagdan part í gagnnýtslu av havtilfanginum
  • fáa fram og nýta eginleikarnar, sum havtilfeingið hevur á fólkaheilsuna
  • at menna talgildar loysnir, sum betri skjalfesta sporføri og økja um vitanina um tilfeingi, fiskiskap og framleiðslu
 
 
Búskaparlig og samfelagslig menning av fiskivinnuni
 
Hetta kunnu vera fyrisitingarligar, fíggjarligar, hagfrøðiligar, samfelagsligar ella búskaparligar kanningar ella greiningar, sum leggja afturat okkara vitan um fiskivinnuna, og harvið menna grundarlagið undir vinnuligum politiskum avgerðum t.d.:
  • tilfeingisbúskapur og fyrisiting
  • avgerðarrættur og ognarskapur í fiskivinnuni
  • skipan av framtíðar fiskiskapi og flota undir Føroyum
  • ferðafólkafiskiskapur – hvussu skipa hesa vinnu, soleiðis at sum mest fæst burturúr
 
 
 
 
 
                                                                                                                            
Fiskivinnuroyndir 2009
 
Lýsing eftir umsóknum
 
 
Fiskivinnuroyndir er játtan hjá Fiskimálaráðnum, sum stuðlar royndir og kanningar – bæði praktiskar, vinnuligar og vísindaligar, ið menna og økja um framleidni í føroyskari fiskivinnu við atliti at lívfrøðiligari, búskaparligari og samfelagsligari burðardyggari gagnnýtslu av havtilfanginum
 
Verkætlanir, sum stuðul kann søkjast til, eru skipaðar í trý høvuðsøki:
 
  • Burðardyggur fiskiskapur
  • Royndarveiða og virðisøking av fiski
  • Búskaparlig og samfelagslig menning av fiskivinnuni
 
Innanfyri høvuðsøkini verður í ár lagdur dentur á at fáa verkætlanir, sum kunnu hava orkusparing við sær.
 
Serligur dentur verður lagdur á, at:
  • vinnan tekur lut í verkætlanini
  • eginfígging ella onnur fígging er
  • samstarv er við samstarvsfelagar í Føroyum (almennar og/ella privatar) og/ella uttanlands.
  • at verkætlanin er skipað við einum stýrisbólki at fylgja við gongdini
 
Fyritøkur, almennir stovnar og einstaklingar kunnu søkja um stuðul úr Fiskivinnuroyndum.
 
Víst verður á, at møguleiki eisini er hjá vinnuni at søkja um stuðul til setan av vinnugranskara innanfyri omanfyrinevndu økir við fígging upp til 50%[5].
 
Um tørvur er á at orða hugskot til ítøkiligar verkætlanir ber til at seta seg í samband við samskiparan um hetta.
 
Umsóknir skulu verða samskiparanum í fiskivinnugransking í hendi í seinasta lagi
mikudagin 15. okt. 2008, kl. 12:00
 
Meira fæst at vita:
Programm, umsóknarbløð, vegleiðingar og annað kunnandi tilfar fæst á heimasíðu okkara www.fvg.fo
 
Áhugaði eru vælkomin at venda sær til Jákup Mørkøre, samskipara við møguligum spurningum.
 
Fyrivarni verður tikið fyri játtan á løgtingsins fíggjarlóg fyri 2009.
 
Jákup Mørkøre, samskipari                                                                    
tlf.:      35 30 30 / 35 32 48
fartel.: 55 32 48 (fyrr 21 73 69)
t-post: jakupmo@fisk.fo                                                                        
 
Umsóknir skulu sendast til:
Fiskimálaráðið
Samskiparin í fiskivinnugransking
P.O.Box 347
Heykavegur 6A
FO-110 Tórshavn


[1] 1) Burðardyggur fiskiskapur, 2) Royndarveiða og virðisøking av fiski og 3) Búskaparlig og samfelagslig menning av fiskivinnuni
[2] FRS (2004-09) og Fróðskaparsetur Føroya (2007-08)
[3] 3 PhD verkætlan verða stuðlaðar av FVR. Somuleiðis verður 1 vinnugranskaraverkætlað stuðlað í 2009 (sum er seinkað nakrar mánaðir frá 2008).
[4] Biotøkni, biotechnology
[5] max. 300 kkr./ár í 3 ár